5G denildiğinde akıllara ilk hız geliyor. Oysa hız, tek başına böylesi büyük yatırımlar için pek de ikna edici bir özellik değil. Gelişim sürecine baktığımızda, 5G, mobil hız dışında pek çok farklı teknik özellikler sunacak şekilde tasarlandı ve standartları oluşturuldu. Tüm bu teknik özellikler sayesinde geliştirilebilecek iş modelleri nedeniyle sabırsızlıkla bekleniyor. 5G teknolojileri sayesinde iş yapış şekillerimizde çığır açacak özellikleriyle hayatımızda öne çıkacak.
Elbette tüm bu yenilikleri tek bir makaleye sığdırmak mümkün değil. Ama birkaç özelliğin hayatlarımıza dokunan tarafı çok olacak.
Örneğin cihazları ele alarak başlayalım.
Bugün bağlantılı cihazlar, IoT dünyasının tüm ihtişamını bizlere sunacakları şekilde konumlandırılamıyorlar. Bunun temel sebeplerinin başında, operatörlerin altyapı olanaklarının gerek teknolojik gerekse de iş modeli olarak yeterince esnek imkanlar sunamamaları geliyor diyebiliriz.
5G ile gelecek standartlar, şebeke seviyesinde kazanılacak yetenekler sayesinde cihazlar ile sunulabileceklerin önü açılacak. Öyle ki Gartner 2023’e kadar 49M 5G IoT cihazının kurulacağını ve bağlanacağını öngörüyor. Her ne kadar pandemi nedeniyle 2020 yılına dair beklentilerin oluşması zor gözükse de 3 yıllık bir süreçte artışın 15 kata yakın olması bekleniyor.
Cihazlar açısından baktığımızda cihaz çeşitliliğine dair de gelişmeler inanılmaz artacak. Bugün güvenlik kameraları ve telemetri cihazları özelinde olan cihaz çeşitleri, 5G ile birlikte otonom araçlar, araç içi cihazlar, acil durum servisler gibi farklı noktalara doğru genişliyor olacak. Elbette ilk 5 yıl için ağırlıklı olarak güvenlik kameralarının bağlantılı olacağı öngörülse de orta uzun vadede özellikle otonom araçlar dünyasının çok büyüyeceği gerçeği ile karşı karşıyayız.
Elbette 5G sadece bağlantılı cihazlar üzerine kurgulanmış bir teknoloji değil. Özellikle slicing özelliği bugüne kadar kavramsal boyutta kalan pek çok iş modelinin hayata geçmesine imkan tanıyacak. Tek tek kurumların değil, ekosistemlerin üzerinden kurgulanacak ticarileşme süreçlerinde operatörlerin rolü ve tanımı tamamen değişecek. Servis seviyelerinden müşteri sahipliğine kadar pek çok kabul gören ticari kurgular baştan değerlendirilmeye başlanacak.
Böylesi büyük beklentilerin operatörler tarafında doğru şekilde yönetilebilmeleri sadece NW yetenekleri ile mümkün değil. Bir yandan slicing gibi 5G özel teknolojik yenilikler gerekirken, diğer yandan özellikle B2B2X tarafında 5G şebeke yeteneklerinin doğru deneyimi sunabilecek şekilde kurumlara ve son kullanıcılara açılabilmesi gerekiyor. Deneyimin her noktasında kusursuz bir hizmet sunulabilmesi doğru şekilde konumlandırılmış 5G uyumlu dijital BSS yapıları ile mümkün olabilecek.
Her ne kadar BSS ağırlıklı teknik bir katman gibi gözükse de operasyon, deneyim ve iş modellerinin kurgulanmasına olan etkileri tartışmasız bir gerçek. Bu yüzden biz Etiya olarak 5G uyumlu dijital BSS platformumuzu 3 katmanlı bir yapıda oluşturduk: Enablement, Engagement ve Experience.
Enablement katmanında gerçek zamanlı motor ile real-time charging, policy management, billing, digital mediation, and partner management yönetimi sağlanabiliyor. Pek çok yeni servisin de eklenebileceği bir mikroservis kütüphanesi esneklik sunuyor.
Engagement katmanı AI’nın da desteği ile müşteriler ile olan etkileşimi sağlıyor. Kişiselleştirilmiş gerçek zamanlı teklifler, kampanya yönetimi, NBA ve servis aktivasyonları gibi pek çok kritik süreç bu katmanda yönetiliyor.
Son olarak Experience katmanı yine AI desteğini kullanarak çoklu kanal, orkestrasyon, self-care ve içerik yönetiminin sağlanmasına imkan tanıyor.
Yukarıda sıraladığımız dijital BSS katmanları 5G şebekelere de uygun şekilde hizmet sunarken, diğer yandan özellikle intelligent slicing platform (5GISP) ile birlikte kusursuz bir ekosistem, IoT iş modeli ve deneyimi zenginliği sağlıyor. 5GISP sadece deneyime değil aynı zamanda da şebekenin slicing özelliğinin etkin şekilde kullanımına imkan verecek fonksiyonaliteye de zenginleştirilmiş API özellliği ile öncelik veriyor.
Slice görselleştirme ve yönetimi, NAAS (network as a service), şebekenin yetenekleri dahilinde sınırsız slice oluşturabilme ve hız/kapasite/latency bundle kurguları yaratabilmek, partner slice tailoring ve SLA yönetimi ile 5GISP Etiya 5G Dijital BSS platfomuna ve dolayısıyla operatörlere rekabette ciddi farklar yaratıyor. Özetlemek gerekirse, Etiya 5G uyumlu dijital BSS, operatörlerin ekosistem yönetimi ile değişen rollerini fark yaratarak mükemmel şekilde yapabilmeleri üzerine tasarlanmış bir altyapı sunuyor.